Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường trả lời chất vấn nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực tài nguyên và môi trường, xử lý chất thải

Ông Nguyễn Việt Trí, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 14 HĐND tỉnh

A. Đối với nội dung: Việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có sự chuyển biến tích cực, đạt tỷ lệ 96,9%, tuy nhiên theo phản ánh cử tri, thời gian giải quyết hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở một số địa phương vẫn còn chậm trễ, kéo dài, trả kết quả không đúng thời gian quy định và gây phiền hà cho người dân. Đề nghị cho biết nguyên nhân, giải pháp, lộ trình đề giải quyết tình trạng trên.

Công tác giải quyết thủ tục hành chính cho người dân luôn được quan tâm, thực hiện đảm bảo đúng quy trình và thời gian theo quy định, tuy nhiên theo phản ánh cử tri, thời gian giải quyết hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở một số địa phương vẫn còn chậm trễ, kéo dài, trả kết quả không đúng thời gian quy định và gây phiền hà cho người dân, do một số nguyên nhân sau:

Thứ nhất, lượng hồ sơ đầu vào tại các huyện, thị xã, thành phố đều tăng, nhất là  huyện Chợ Mới và Tịnh Biên, tăng 30% so với cùng kỳ năm trước, một phần lý do bởi thông tin huyện Tịnh Biên và xã Hội An, huyện Chợ Mới được nâng cấp đô thị.

Thứ hai, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được cấp trước đây trên hệ thống bản đồ đất nông nghiệp, người dân tự kê khai, nay một số trường hợp thực hiện thủ tục hành chính theo hệ thống bản đồ địa chính chính quy có sai sót về số thửa cần xác minh thực tế, trình UBND huyện xác nhận thông tin, đính chính nội dung vào Giấy chứng nhận đã cấp.

Thứ ba, hồ sơ đề nghị tách thửa phát sinh nhiều trong thời gian vừa qua, cần phối hợp các ban ngành liên quan của huyện xác nhận hiện trạng khu đất nên phát sinh thêm thời gian giải quyết hồ sơ.

Thứ tư, thời gian đầu triển khai sử dụng phần mềm mới VBDLIS thuộc dự án VILG do Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì thực hiện, nên còn lúng túng trong quá trình thao tác, đôi lúc thao tác sai phải điều chỉnh, tốn thêm thời gian xử lý và luân chuyển hồ sơ. Có lúc phần mềm bị lỗi hệ thống, địa bàn cúp điện.

Thứ năm, nhân sự của Chi nhánh chưa đáp ứng so với yêu cầu giải quyết hồ sơ và lượng hồ sơ đầu vào.

Thứ sáu, nhiều Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai kiêm thêm việc hướng dẫn người dân viết Tờ khai thuế và các Chi nhánh phải hướng dẫn người dân nộp thuế trực tuyến nên phải bố trí thêm người tại Bộ phận Tiếp nhận và Trả kết quả của cấp huyện.

Thứ bảy, quy trình xây dựng thời gian giải quyết tính cho 01 hồ sơ nhưng số lượng hồ sơ phải giải quyết cùng một lúc khá nhiều, dẫn đến không đủ thời gian để xử lý kịp quy trình.

Thứ tám, quy trình cấp đổi trước ngày 20/05/2023 (thời điểm Nghị định số 10/2023/NĐ-CP có hiệu lực) phải luân chuyển về Sở Tài nguyên và Môi trường ký nhưng trong quy trình không có thời gian cho việc luân chuyển giấy chứng nhận bằng đường bưu điện (nay đã giao thẩm quyền về Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai nên khắc phục được nguyên nhân này).

Thứ chín, khi chuyển giao thẩm quyền cấp giấy chứng nhận (sau khi đã cấp lần đầu) về Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai ngày 20/05/2023, ngành Tài nguyên và Môi trường phải hoàn chỉnh và trình cấp thẩm quyền ban hành nhiều quy định liên quan làm căn cứ thực hiện.

Để khắc phục những tồn tại, hạn chế nêu trên, Sở Tài nguyên và Môi trường sẽ tập trung thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp sau:

(1) Chỉ đạo Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh sẽ rà soát, tuyển dụng để bố trí thêm nhân sự cho Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai còn thiếu.

(2) Thường xuyên tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ để nâng cao năng lực xử lý hồ sơ cho viên chức, người lao động công tác tại các Chi nhánh.

(3) Chỉ đạo Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh hỗ trợ, tăng cường nhân sự cho các Chi nhánh để giải quyết một phần hồ sơ khi số lượng quá tải.

(4) Chỉ đạo Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh tăng cường công tác giám sát quy trình luân chuyển hồ sơ, cơ chế phối hợp và kịp thời đề xuất xử lý hồ sơ vướng mắc mới phát sinh.

(5) Định kỳ kiểm tra thủ tục hành chính và có đề xuất xử lý từng trường hợp cụ thể.

(6) Thực hiện xã hội hóa công tác đo đạc để giảm áp lực cho hệ thống Văn phòng Đăng ký đất đai.

(7) Triển khai thực hiện tốt công tác phân cấp thẩm quyền cấp giấy chứng nhận cho hệ thống Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai theo Nghị định số 10/2023/NĐ-CP ngày 03/4/2023 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai, để giúp giảm thời gian, quy trình thực hiện hồ sơ, thủ tục hành chính đất đai.

B. Đối với nội dung: Hiện nay, tình hình xây dựng, vận hành một số Nhà máy xử lý rác thải trên địa bàn tỉnh chưa đáp ứng yêu cầu đề ra làm ảnh hưởng đến hoạt động xử lý rác, gây ô nhiễm môi trường, đặc biệt là tại các khu dân cư, hộ dân sinh sống gần các bãi rác gây bức xúc cho cử tri, điển hình như dự án Nhà máy xử lý rác thải thị trấn Mỹ Luông (trễ hạn 3 năm), Dự án Xử lý chất thải rắn cụm Long Xuyên tại khu liên hợp xử lý rác thải Bình Hòa huyện Châu Thành (trễ hạn khoảng 3 năm); dự án xử lý rác thải xã Vĩnh Gia, huyện Tri Tôn hay tình trạng ô nhiễm môi trường đối với bãi rác xã An Tức, huyện Tri Tôn. Vấn đề này Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường đã trả lời những nội dung có liên quan tại phiên chất vấn của các kỳ họp trước nhưng đến nay vẫn chưa được khắc phục. Đề nghị xác định rõ nguyên nhân trách nhiệm của tổ chức, cá nhân và giải pháp đẩy nhanh tiến độ xây dựng các nhà máy xử lý rác, dự kiến thời gian hoàn thành việc khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường từ các bãi rác, khu xử lý rác nêu trên.

Vấn đề cử tri chất vấn, Sở Tài nguyên và Môi trường xin được báo cáo, giải trình về tình hình tiến độ xây dựng các nhà máy xử lý rác và xử lý ô nhiễm các bãi rác trên địa bàn tỉnh như sau:

I. Tình hình xây dựng, vận hành một số nhà máy xử lý rác thải trên địa bàn tỉnh

1. Các dự án nhà máy xử lý rác sinh hoạt do Sở Xây dựng quản lý:

1.1. Dự án Nhà máy xử lý chất thải rắn cụm Phú Tân và Dự án Xử lý chất thải rắn thành phố Châu Đốc

Dự án Nhà máy xử lý chất thải rắn cụm Phú Tân, công suất 120 tấn/ngày và Dự án Nhà máy xử lý chất thải rắn thành phố Châu Đốc, công suất 195 tấn/ngày, 02 dự án này đã đấu thầu, lựa chọn được nhà thầu nhưng do việc đàm phán, thương thảo hợp đồng không thành công vì đã hết thời hạn đàm phán theo quy định của pháp luật nhưng chưa đạt được kết quả thống nhất các nội dung hợp đồng nên Sở Xây dựng đã đề xuất UBND tỉnh thống nhất hủy kết quả lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án tại Quyết định số 1863/QĐ-UBND ngày 09/8/2021 và Quyết định số 1862/QĐ-UBND ngày 09/8/2021.

1.2. Dự án Xử lý chất thải rắn cụm Long Xuyên

Dự án Xử lý chất thải rắn cụm Long Xuyên tại Khu liên hợp xử lý rác thải xã Bình Hòa, huyện Châu Thành, công suất 300 tấn/ngày do Công ty Cổ phần Thương mại và Đầu tư Huy Ngọc Hưng trúng thầu được UBND tỉnh ủy quyền cho Sở Xây dựng ký hợp đồng (Hợp đồng xây dựng - Thuê dịch vụ - Chuyển giao số 579/HĐ.BLT-LONGXUYEN ngày 26/02/2020).

Công ty Cổ phần Thương mại và Đầu tư Huy Ngọc Hưng cam kết sẽ hoàn thành nhà máy này vào tháng 06/2020 nhưng đến nay công trình vẫn chưa được khởi công thực hiện và đã trễ hạn khoảng hơn 3 năm. Thời gian qua, UBND tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường cũng đã có theo dõi, đôn đốc, phối hợp với Sở Xây dựng về việc đẩy nhanh tiến độ khởi công dự án này.

Theo nội dung báo cáo của Sở Xây dựng tại Công văn số 2416/SXD-GĐXD ngày 04/07/2023, thì tiến độ, nguyên nhân trễ hạn và được cấp thẩm quyền gia hạn khởi công như sau:

- Ngày 23/12/2022, theo Thông báo số 203-TB/BCSĐ của Ban Cán sự đảng Ủy ban nhân dân tỉnh có kết luận: “Do các yếu tố khách quan như: tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, nhà đầu tư bị động trong việc triển khai một số công việc liên quan nên cơ bản thống nhất với chủ trương cho phép gia hạn lần cuối thời gian khởi công Dự án xử lý chất thải rắn cụm Long Xuyên do Công ty Cổ phần Xây dựng Thương mại và Đầu tư Huy Ngọc Hưng làm chủ đầu tư đến ngày 06/03/2023 và gia hạn thời gian hiệu lực hợp đồng của dự án để làm cơ sở hoàn thiện các thủ tục liên quan theo quy định. Sau thời gian ngày 06/03/2023 mà nhà đầu tư tiếp tục chậm trễ thì sẽ không gia hạn, chấm dứt hợp đồng thực hiện Dự án và xử lý các vấn đề liên quan theo quy định”.

- Đến ngày 31/03/2023 và ngày 26/04/2023 Công ty Cổ phần Xây dựng Thương mại và Đầu tư Huy Ngọc Hưng tiếp tục có các Văn bản số 11/CV-HNH/2023 và số 16/CV-HNH/2023 tiếp tục xin gia hạn thời gian khởi công xây dựng dự án xử lý chất thải rắn cụm Long Xuyên. Trên cơ sở đó, Sở Xây dựng đã có Văn bản số 1497/SXD-GĐXD ngày 04/05/2023 báo cáo và được Ban Cán sự đảng Ủy ban nhân dân tỉnh thống nhất tại Thông báo số 197-TB/BCSĐ ngày 28/06/2023: “Do còn vướng một số thủ tục có liên quan trong công tác thẩm định điều chỉnh báo cáo nghiên cứu khả thi, thẩm định thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở tại cơ quan chuyên môn về xây dựng thuộc Bộ Xây dựng dẫn đến kéo dài thời gian thực hiện và để tránh phát sinh khiếu nại, khiếu kiện, hạn chế thiệt hại cho doanh nghiệp, thống nhất với đề xuất của Sở Xây dựng cho Công ty CP Xây dựng Thương mại và Đầu tư Huy Ngọc Hưng gia hạn thêm 05 tháng (kể từ ngày ban hành Thông báo kết luận này) để hoàn thành các thủ tục, đảm bảo pháp lý để khởi công xây dựng công trình dự án.

Trường hợp hết thời gian gia hạn nêu trên mà Công ty CP Xây dựng Thương mại và Đầu tư Huy Ngọc Hưng vẫn chưa hoàn thành các thủ tục pháp lý để khởi công xây dựng công trình thì không gia hạn, chấm dứt hợp đồng thực hiện Dự án và xử lý các vấn đề liên quan theo quy định (đây là lần gia hạn cuối cùng)”.

Theo đó dự kiến thời gian khởi công chậm nhất đến tháng 11/2023, thời hạn thi công hoàn thành cho toàn bộ công trình đưa vào vận hành là 18 tháng kể từ ngày khởi công, dự kiến chậm nhất đến tháng 05/2025 sẽ đưa dự án vào vận hành chính thức. Bên cạnh đó, thời điểm hiện nay dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP) theo Luật và Nghị định có nhiều nội dung thay đổi mới (so với thời điểm UBND tỉnh chấp thuận đề xuất dự án) nên các bên cần rà soát, thực hiện nội dung này cho phù hợp quy định hiện hành.

Trong thời gian tới, Sở Xây dựng sẽ phối hợp nhà đầu tư để hoàn chỉnh hồ sơ trình thẩm định điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án; Nhà đầu tư hoàn chỉnh các hồ sơ để cơ quan chuyên môn về xây dựng thuộc Bộ Xây dựng ra thông báo kết quả thẩm định điều chỉnh Báo cáo nghiên cứu khả thi dự án làm cơ sở trình thẩm định thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở, tổ chức mời thầu, xin phép xây dựng và khởi công xây dựng công trình.

2. Các nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt do Công ty Cổ phần Môi trường đô thị An Giang làm chủ đầu tư

2.1. Dự án nhà máy xử lý chất thải rác sinh hoạt tại thị trấn Núi Sập do Công ty Cổ phần Môi trường đô thị An Giang làm chủ đầu tư, công nghệ đốt không thu hồi năng lượng, công suất 50 tấn/ngày.đêm, đã đi vào động từ năm 2019. Hiện nay đang vận hành ổn định, đảm bảo xử lý rác thải cho huyện Thoại Sơn.

2.2. Dự án Lò đốt rác sinh hoạt xã Vĩnh Gia, huyện Tri Tôn do Công ty Cổ phần Môi trường đô thị An Giang làm chủ đầu tư, công nghệ đốt không thu hồi năng lượng, công suất 12 tấn/ngày.đêm (500kg/giờ), đã hoàn thành thi công ngày 13/12/2018 nhưng do vận hành thử nghiệm không đạt yêu cầu quy định về khí thải theo quy chuẩn kỹ thuật môi trường nên Công ty Cổ phần Môi trường đô thị An Giang không nghiệm thu và chấm dứt hợp đồng với nhà thầu lắp đặt thiết bị (Báo cáo số 66/BC-CtyMTĐTAG ngày 12/08/2020 của Công ty Cổ phần Môi trường đô thị An Giang).

Đến ngày 07/4/2023, Công ty Cổ phần Môi trường đô thị An Giang có Báo cáo số 34/BC-CtyMTĐTAG đề xuất chủ trương ngưng không thực hiện tiếp Lò đốt rác sinh hoạt Vĩnh Gia công suất 500 kg/giờ. Vấn đề này, Sở Tài nguyên và Môi trường đã tổng hợp báo cáo UBND tỉnh tại Báo cáo số 136/BC-STNMT ngày 16/6/2023 và đang chờ UBND tỉnh xem xét, cho ý kiến chỉ đạo đối với nội dung Báo cáo này.

2.3. Dự án Nhà máy xử lý chất thải rắn Chợ Mới

Dự án Nhà máy xử lý chất thải rắn Chợ Mới, tại thị trấn Mỹ Luông, huyện Chợ Mới do Công ty Cổ phần Môi trường đô thị An Giang làm chủ đầu tư thực hiện từ năm 2019, công suất xử lý 100 tấn/ngày, Công ty cam kết sẽ đưa nhà máy đi vào hoạt động vào đầu năm 2021 nhưng đến nay vẫn chưa hoàn thành và đã trễ hạn khoảng gần 03 năm.

Thời gian qua, UBND tỉnh đã chỉ đạo Công ty nhanh chóng đưa nhà máy vào hoạt động (Công văn số 2311/VPUBND-KTN ngày 06/05/2022 và Thông báo số 160/TB-UBND ngày 24/04/2023) và Sở Tài nguyên và Môi trường đã nhiều lần đôn đốc, xử lý hết các khó khăn, vướng mắc của Công ty Cổ phần Môi trường đô thị An Giang để sớm đưa Nhà máy xử lý chất rắn Chợ Mới đi vào hoạt động nhưng Công ty cũng đã nhiều lần báo cáo gia hạn kéo dài tiến độ đưa vào hoạt động, tiếp tục cam kết gia hạn đến tháng 10/2023 đưa vào vận hành, lý do Công ty đưa ra là do tình hình dịch bệnh Covid 19, phía nhà thầu lắp đặt thiết bị của Công ty và đề nghị mở rộng thêm diện tích 02 ha để bổ sung thêm các hạng mục công trình (Báo cáo số 76/BC-CtyMTĐTAG ngày 04/07/2023). Vấn đề này, Sở Tài nguyên và Môi trường đã tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh tại Báo cáo số 136/BC-STNMT ngày 16/06/2023 và đang chờ UBND tỉnh xem xét, cho ý kiến chỉ đạo đối với nội dung Báo cáo này.

II. Dự án các nhà máy xử lý rác sinh hoạt do Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì và được UBND tỉnh thống nhất giao lại Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng và Khu vực phát triển đô thị tỉnh An Giang

Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh theo Thông báo số 375/TB-VPUBND ngày 08/10/2021, từ tháng 11/2021 đến nay, Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì cùng các Sở ngành và địa phương nhiều lần khảo sát vị trí đầu tư xây dựng Khu xử lý chất thải rắn sinh hoạt cho cụm các huyện: Châu Phú, An Phú, Tịnh Biên, Tri Tôn và thành phố Châu Đốc trên địa bàn các huyện Tri Tôn, Tịnh Biên, Châu Phú và thành phố Châu Đốc, đã có nhiều phương án đề xuất vị trí (các Báo cáo số: 172/BC-STNMT ngày 08/11/2021; 89/BC-STNMT ngày 12/5/2022; 153/BC-STNMT ngày 01/8/2022 và 223/BC-STNMT ngày 30/11/2022).

Qua đó, Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh thống nhất cho chủ trương vị trí (Thông báo số 203-TB/BCSĐ ngày 23/12/2022) và UBND tỉnh giao Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng và Khu vực phát triển đô thị tỉnh An Giang xây dựng Bộ tiêu chí lựa chọn nhà đầu tư và làm Chủ đầu tư dự án nâng cấp hoặc đầu tư mới các hạ tầng kỹ thuật (Công văn số 2134/VPUBND-KTN ngày 24/4/2023), cụ thể:

(1) Nhà máy xử lý chất rắn sinh hoạt với công suất 1.000 tấn/ngày.đêm tại Khu liên hợp xử lý chất thải rắn xã Bình Hòa, huyện Châu Thành (thu gom, xử lý cho địa bàn TP. Long Xuyên, Châu Thành, Châu Phú, Châu Đốc, Tịnh Biên, Tri Tôn và An Phú), với công nghệ xử lý đốt có thu hồi năng lượng (đốt rác phát điện), được chia thành 02 giai đoạn (mỗi giai đoạn 500 tấn/ngày.đêm). Đây là dự án độc lập với Dự án xử lý chất thải rắn cụm Long Xuyên với công suất 300 tấn/ngày.đêm do Công ty Cổ phần Xây dựng Thương mại và Đầu tư Huy Ngọc Hưng làm chủ đầu tư.

(2) Nhà máy xử lý chất rắn sinh hoạt với công suất 200 tấn/ngày.đêm tại Khu liên hợp xử lý chất thải rắn xã Phú Thạnh, huyện Phú Tân (thu gom, xử lý rác cho địa bàn thị xã Tân Châu, Phú Tân và 01 phần của huyện An Phú) với công nghệ xử lý đốt không thu hồi năng lượng.

Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng và Khu vực Phát triển Đô thị tỉnh hoàn chỉnh Bộ tiêu chí lựa chọn nhà đầu tư trong quý III/2023 trình UBND tỉnh ban hành và hoàn thành hạ tầng kỹ thuật dự kiến vào quý IV/2024.

III. Đối với xử lý các bãi rác:

1. Hiện toàn tỉnh có 29 bãi rác lộ thiên gây ô nhiễm môi trường cần phải đóng cửa, xử lý triệt để:

(1) 01 bãi tại xã Bình Hòa (bãi cũ) do UBND huyện Châu Thành chủ đầu tư, đang triển khai dự án, dự kiến đến tháng 9/2024 hoàn thành dự án (Công văn số 589/UBND-KT ngày 26/6/2023 của UBND huyện Châu Thành).

(2) 01 bãi tại phường Long Phú do UBND TX. Tân Châu chủ đầu tư. Ngày 05/6/2023 UBND TX. Tân Châu có Báo cáo số 994/BC-UBND nêu do chưa cân đối được kinh phí, thời gian điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất bãi rác để đấu thầu sẽ kéo dài thời gian nên báo cáo đề xuất UBND tỉnh giao lại cho Sở Tài nguyên và Môi trường làm chủ đầu tư và UBND tỉnh giao lại cho Sở Tài nguyên và Môi trường nghiên cứu đề xuất tại Công văn số 3062/VPUBND-KTN ngày 13/6/2023.

(3) 27 bãi do Sở Tài nguyên và Môi trường chủ đầu tư, chia làm 02 dự án: Đóng cửa 25 bãi rác (Quyết định số 2750/QĐ-UBND ngày 17/11/2021) và Đóng cửa 02 bãi rác (Quyết định số 198/QĐ-UBND ngày 24/02/2023). Trong đó, Dự án đóng cửa 25 bãi rác đã đấu thầu nhưng thương thảo hợp đồng không thành với đơn vị trúng thầu nên Sở Tài nguyên và Môi trường đã báo cáo và được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương điều chỉnh dự án. Trong quá trình điều chỉnh dự án do cơ sở để xác định tỷ lệ phần trăm 50% rác đốt cho các bãi rác hiện chưa có quy định và hướng dẫn cụ thể tại các văn bản quy phạm pháp luật. Bên cạnh đó, tỷ lệ chôn lấp rác không đốt được và chất thải sau đốt lên đến 55% gặp phải một số khó khăn như sau: Cần bố trí diện tích đất lớn tại vị trí bãi rác được lựa chọn đặt lò đốt; tại các bãi rác xa vị trí lò đốt phải thực hiện chôn lấp tại chỗ đối với lượng rác không đốt được, do đó phải điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất; gặp phải một số khó khăn trong việc khai thác có hiệu quả quỹ đất sau khi đóng lấp nên UBND tỉnh đã cho chủ trương dừng thực hiện 02 Dự án này và giao Sở Tài nguyên và Môi trường rà soát, đề xuất phương án xử lý chôn lấp hợp vệ sinh đối với các bãi rác này (Thông báo số 160/TB-VPUBND ngày 24/04/2023).

Trong quá trình triển khai thực hiện Thông báo số 160/TB-VPUBND ngày 24/04/2023 và Công văn số 3062/VPUBND-KTN ngày 13/06/2023, Sở Tài nguyên và Môi trường và Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng và Khu vực Phát triển Đô thị tỉnh thống nhất đề xuất (tại Công văn số 2072/STNMT-MT ngày 19/6/2023) và được UBND tỉnh thống nhất giao Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng và Khu vực Phát triển Đô thị tỉnh làm chủ dự án đóng cửa 28 bãi rác trên địa bàn tỉnh (Công văn số 3441/VPUBND-KTN ngày 30/6/2023).

Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng và Khu vực Phát triển Đô thị tỉnh cùng Sở Tài nguyên và Môi trường đã khảo sát lại 28 bãi rác này để xác định các tiêu chí để đề xuất lại dự án theo quy định. Điều chỉnh dự án trình UBND tỉnh và thông qua HĐND tỉnh dự kiến vào quý IV/2023 và tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư đóng cửa 28 bãi rác dự kiến vào quý I/2024.

2. Riêng đối với bãi rác An Tức, xã An Tức, huyện Tri Tôn, Sở Tài nguyên và Môi trường xin báo cáo thêm, cụ thể:

Bãi rác xã An Tức do UBND huyện Tri Tôn quản lý và Công ty Cổ phần Môi trường đô thị An Giang đang vận hành tiếp nhận rác, bãi rác này có diện tích 15.276 m²; tổng chu vi 654 m, hàng rào xây dựng bê tông ở phần bãi rác giáp với đường chiều dài 80 m, chiều cao 3m. Xung quanh bãi rác có đê (cao khoảng 3m so với mặt đất của người dân đang canh tác). Ví trí phía Bắc giáp đất nông nghiệp của dân, phía Nam giáp đất nông nghiệp (ao) của dân, phía Tây giáp đất nông nghiệp của dân, phía Đông giáp đường nhựa.

Qua báo cáo của UBND huyện Tri Tôn (tại Báo cáo số 222/BC-UBND ngày 03/7/2023):

Lượng rác trung bình tiếp nhận khoảng hơn 45 tấn/ngày, bãi rác có từ năm 2004 (dự kiến sẽ được đóng lấp năm 2018), năm 2019 huyện đã báo cáo quá tải, nước thải phát sinh từ bãi rác chưa xử lý triệt để, lượng nước thải chủ yếu bốc hơi và chảy tràn ra bên ngoài môi trường, mùi hôi bãi rác cũng đã nhiều lần cử tri phản ánh qua các kỳ họp HĐND và tiếp xúc cử tri.

Nguyên nhân: do bãi rác có từ lâu, không được thiết kế đúng chôn lấp hợp vệ sinh, không có hệ thống thu gom xử lý nước rỉ rác và đã quá quá tải nhưng vẫn phải tiếp nhận rác, chưa có nơi để xử lý lượng rác hàng ngày trên địa bàn huyện.

Thời gian qua huyện đã có biện pháp đảm bảo vệ sinh môi trường như: thường xuyên phun xịt chế phẩm sinh học, xây hàng rào che chắn hạn chế rác thải phát tán ra xung quanh.

Thực hiện Thông báo 375/TB-VPUBND ngày 08/10/2021 và Thông báo 160/TB-VPUBND ngày 24/04/2023 của Văn phòng UBND tỉnh, UBND huyện Tri Tôn đã ban hành Kế hoạch số 12/KH-UBND ngày 19/01/2022 về việc thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn huyện Tri Tôn giai đoạn 2022- 2025. Theo đó, UBND huyện Tri Tôn lập dự án đầu tư lò đốt rác công suất 50 tấn/ngày, trình (lần 2) Sở Xây dựng xem xét để trình UBND tỉnh phê duyệt. Sau khi phương án được phê duyệt, huyện Tri Tôn sẽ lập dự toán và thực hiện tổ chức đấu thầu, dự kiến đến tháng 12/2023 lựa chọn được đơn vị trúng thầu để tổ chức thực hiện.

Ngoài ra, để xử lý ô nhiễm môi trường bãi rác An Tức, UBND huyện Tri Tôn đề xuất bổ sung đầu tư hệ thống xử lý nước thải 50m³/ngày và hạ tầng kỹ thuật phục vụ cho việc vận hành lò đốt 50 tấn/ngày được đảm bảo. Vấn đề này, Sở Tài nguyên và Môi trường đã tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh tại Báo cáo số 149/BC-STNMT ngày 03/07/2023.

Tóm lại: Với các nội dung nêu trên, với trách nhiệm tham mưu, quản lý nhà nước về chất thải trên địa bàn tỉnh (từ tháng 10/2021, còn trước đây công tác quản lý nhà nước về thu gom, vận chuyển rác sinh hoạt do Sở Tài nguyên và Môi trường chịu trách nhiệm tham mưu; công tác quản lý nhà nước về xử lý và đầu tư xử lý rác sinh hoạt do Sở Xây dựng chịu trách nhiệm tham mưu), Sở Tài nguyên và Môi trường cũng đã chủ động, tích cực cùng các ngành và địa phương tham mưu, đề xuất UBND tỉnh về công tác thu gom, vận chuyển và xử lý rác sinh hoạt; đẩy nhanh tiến độ đầu tư nhà máy xử lý rác sinh hoạt; đóng cửa các bãi rác ô nhiễm; theo dõi, đôn đốc, hướng dẫn và tham mưu xử lý các vướng mắc của các đơn vị, địa phương và Công ty Cổ phần Môi trường Đô thị An Giang, kịp thời báo cáo UBND tỉnh các vấn đề có liên quan để chỉ đạo, thực hiện.

Tuy nhiên, việc chậm tiến độ đầu tư nhà máy xử lý rác, đóng của các các bãi rác ô nhiễm trên địa bàn tỉnh cũng có các nguyên nhân khách quan tình hình dịch Covid-19, các nhà thầu tham gia dự án chưa quyết tâm triển khai, triển khai không đạt chất lượng theo yêu cầu dự án; các nhà thầu tham gia nhưng thương thảo không thành phải hủy thầu; việc kêu gọi đầu tư và lựa chọn nhà đầu tư phải theo quy định mới của Luật Đầu tư, Luật Xây dựng và Luật Bảo vệ môi trường (nhất là các quy chuẩn về kỹ thuật), khi triển khai dự án cũng phải tuân thủ quy định pháp luật về trình tự thủ tục đầu tư, xây dựng,… làm kéo dài thời gian triển khai. Bên cạnh đó, do các dự án mới thực hiện trên địa bàn tỉnh nên trong quá trình triển khai có điều chỉnh dự án nhiều lần làm kéo dài thời gian thực hiện.

Trong thời gian tới, Sở Tài nguyên và Môi trường sẽ tiếp tục theo dõi, đôn đốc, phối hợp với các đơn vị được giao trách nhiệm chủ trì:

1- Đối với Sở Xây dựng: Dự án Xử lý chất thải rắn cụm Long Xuyên tại Khu liên hợp xử lý rác thải xã Bình Hòa, huyện Châu Thành đưa vào khởi công trong tháng 11/2023.

2- Đối với Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng và Khu vực phát triển đô thị tỉnh An Giang:

- Dự án Nhà máy xử lý chất rắn sinh hoạt với công suất 1.000 tấn/ngày.đêm tại Khu liên hợp xử lý chất thải rắn xã Bình Hòa, huyện Châu Thành và Nhà máy xử lý chất rắn sinh hoạt với công suất 200 tấn/ngày.đêm tại Khu liên hợp xử lý chất thải rắn xã Phú Thạnh, huyện Phú Tân: Hoàn chỉnh Bộ tiêu chí lựa chọn nhà đầu tư trong quý III/2023 trình UBND tỉnh ban hành và hoàn thành hạ tầng kỹ thuật dự kiến vào quý IV/2024.

- Dự án đóng cửa 28 bãi rác: Điều chỉnh dự án trình UBND tỉnh và thông qua HĐND tỉnh dự kiến vào quý IV/2023 và tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư đóng cửa 28 bãi rác dự kiến vào quý I/2024.

3- Đối với Công ty Cổ phần Môi trường Đô thị An Giang: đưa Nhà máy xử lý chất thải rắn Chợ Mới vào vận hành tháng 10/2023; phối hợp với UBND huyện Tri Tôn có giải pháp xử lý nước rỉ rác, mùi hôi trong qua trình vận hành bãi rác An Tức.

4- Đối với UBND huyện Tri Tôn: tổ chức lựa chọn nhà thầu lò đốt rác công suất 50 tấn/ngày vào tháng 12/2023; song song đó có giải pháp xử lý nước rỉ rác, mùi hôi của Bãi rác An Tức.

Sở Tài nguyên và Môi trường xin nhận trách nhiệm trước cử tri và Hội đồng nhân dân tỉnh về công tác quản lý nhà nước trong thời gian qua, trong đó có các nguyên nhân và điều kiện khách quan và chủ quan nêu trên.

Hiệp Hùng