Bộ Tư pháp trả lời ý kiến cử tri về sửa đổi về độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự

Cử tri An Giang có ý kiến:

Đề nghị sửa đổi về độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự “người từ đủ 14 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự mọi loại tội phạm”, nếu chưa đủ tuổi thì đưa vào khung giảm nhẹ chứ không nên xử lý hành chính, giáo dục thuyết phục…vì hiện nay đối tượng trong độ tuổi này phạm tội chiếm tỷ lệ ngày càng cao cần phải xử lý nghiêm để tạo được sự công bằng trong xã hội.

Bộ Tư pháp trả lời như sau:

Theo quy định của Bộ Luật Hình sự (BLHS) năm 1999 thì người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về những tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng. Quy định này được kế thừa từ của BLHS năm 1985 khi quy định “người từ 14 tuổi trở lên những chưa đủ 16 tuổi phải trách nhiệm hình sự về những tội phạm nghiêm trọng do cố ý” (Điều 58). Quy định về độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự của người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi được xác định trên cơ sở nghiên cứu sự phát triển về thể chất, trí tuệ của trẻ em ở độ tuổi này. Với độ tuổi từ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi, các em chưa phát triển đầy đủ về trí tuệ và thể chất như những người đã trưởng thành (từ đủ 18 tuổi trở lên), chưa thể nhận thức một cách đầy đủ, đúng đắn các hành vi nguy hiểm cho xã hội, cho cộng đồng.

Với nguyên tắc đảm bảo lợi ích tốt nhất cho trẻ em, trên cơ sở nghiên cứu thực tiễn tình hình phạm tội của người từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi kể từ khi BLHS năm 1985 được ban hành đến trước khi BLHS năm 2015 được ban hành, các tội phạm phổ biến mà các em thường phạm phải cũng như sự phát triển về trí tuệ, thể chất của các em, BLHS năm 2015 đã thu hẹp phạm vi xử lý hình sự đối với các em trong độ tuổi từ 14 đến dưới 16 tuổi, theo đó, các em chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng và tội phạm đặc biệt nghiêm trọng của 28 tội danh trong tổng số 314 tội danh mà BLHS quy định (Điều 12).

Trong quá trình lấy ý kiến của nhân dân, việc dự kiến thu hẹp phạm vi chịu trách nhiệm hình sự của người từ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi như quy định tại Điều 12 BLHS năm 20150, đa số các ý kiến đã tán thành với quan điểm này./.

Nguyễn Linh